19 giờ chủ nhật, ngày 24-11, chiếc kẻng đặt ở trụ sở UBND xã Nhân Quyền vang lên 3 hồi 9 tiếng. Sau đó là tiếng loa phát thanh: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần vào công học tập của các em. Đó là lời dạy thiêng liêng của Bác Hồ, vị lãnh tụ thiên tài, vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam. Mỗi người, mỗi gia đình, mỗi em học sinh chúng ta hãy ghi nhớ lời dạy của Bác Hồ kính yêu, cùng ra sức học tập, rèn đức, luyện tài. Đã đến giờ học tập buổi tối, các bậc phụ huynh đôn đốc, nhắc nhở và dành thời gian cho con em mình học tập”.

Lời phát động chưa dứt nhưng hai chị em Nguyễn Thị Huyền (lớp 9A) và Nguyễn Thị Mai (lớp 6A) cùng học Trường THCS xã Nhân Quyền đều gác lại chương trình truyền hình đang xem, tự giác ngồi vào bàn học. Sau giờ học, Huyền chia sẻ: “Trên lớp, em chú ý lắng nghe thầy cô giáo giảng bài, về nhà em cũng tự giác học và làm bài tập khi tiếng kẻng phát động học tập vang lên. Hằng ngày, em luôn chủ động thu xếp mọi việc nhà bố mẹ giao và các trò vui chơi của mình để có thể ngồi vào bàn học bài đúng giờ tiếng kẻng phát động”. Anh Nguyễn Văn Lâm rất yên tâm về tinh thần học tập của các con. Anh Lâm cho biết: “Các cháu cứ nghe thấy tiếng kẻng là tự giác ngồi vào bàn học bài. Chúng tôi không cần thúc giục hay nhắc nhở gì”. Cả Huyền và Mai đều nhiều năm liền là học sinh giỏi và có thành tích cao trong trường.

Từ năm 1989, thực hiện chủ trương của tỉnh về thành lập Hội đồng giáo dục cấp xã và nâng cao chất lượng giáo dục ở khu vực nông thôn, xã Nhân Quyền đã phát động phong trào “Tiếng kẻng học tập”, duy trì việc học bài ở nhà của học sinh từ 19 giờ các ngày trong tuần (trừ thứ bảy). Thời gian đầu, sau khi tiếng kẻng học tập vang lên, phát thanh viên Đài Truyền thanh xã thông báo đó là tiếng kẻng vận động các học sinh ngồi vào bàn học bài. Nhằm tạo thành thói quen cho học sinh, xã phối hợp với các trường học tích cực tuyên truyền, hướng dẫn nên đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân. Những trẻ nhỏ còn mải chơi đều được bố mẹ hoặc ông bà đôn đốc, nhắc nhở ngồi vào bàn học. Đồng chí Nguyễn Trung Trực, Bí thư Đảng ủy xã Nhân Quyền cho biết: “Tiếng kẻng học tập ở địa phương đã duy trì được 24 năm và trở thành nền nếp. Hầu hết các gia đình đều tạo điều kiện cho con em có thời gian học bài bằng cách tắt ti-vi, không giao việc nhà”.

Năm 2005, "Tiếng kẻng học tập" ở xã Nhân Quyền được bổ sung đoạn băng ghi âm đề nghị các phụ huynh tạo điều kiện cho con em học bài. Các phát thanh viên Đài Phát thanh xã tuy không còn đọc thông báo trực tiếp nhưng luôn có mặt trước 19 giờ để bảo đảm phát "tiếng kẻng" đúng giờ. Anh Nguyễn Văn Lợi, cán bộ văn hóa xã chia sẻ: “Những ngày mưa, bão nhưng chúng tôi vẫn phải bảo đảm duy trì tiếng kẻng học tập. Tiếng kẻng đã tạo được thói quen học tập cho học sinh ở địa phương, đó cũng là động lực và niềm vui cho chúng tôi”. Giờ kết thúc học tập vào buổi tối tùy thuộc vào số lượng bài tập và sự sắp xếp thời gian của các em học sinh. Vào dịp đầu năm học hằng năm, các chi hội khuyến học của xã trực tiếp đến kiểm tra góc học tập của các học sinh, động viên các em chăm chỉ và có ý thức tự giác trong học tập.

Tiếng kẻng học tập đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và tạo được phong trào thi đua học tập trên địa bàn xã. Học sinh phấn đấu học tập, chính quyền địa phương và các bậc phụ huynh nỗ lực xây dựng cơ sở hạ tầng và  tạo môi trường học tập thuận lợi cho các em. Năm 2004, Nhân Quyền là xã đầu tiên trong tỉnh có cả 3 trường đều đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được học tiếp bậc trung học đạt trên 90%. Mỗi năm có 30 - 40 em thi đỗ đại học. Thầy giáo Vũ Hồng Thăng, Hiệu trưởng Trường THCS xã Nhân Quyền cho biết: “Khi nghe tiếng kẻng học tập, giáo viên chúng tôi cũng ngồi vào bàn soạn giáo án. Các thầy cô giáo phấn đấu nâng cao chất lượng giảng dạy, học sinh tự giác và có ý thức vươn lên trong học tập nên tỷ lệ học sinh khá, giỏi của trường năm sau đều cao hơn năm trước. Năm học 2011-2012 trường có 40 học sinh giỏi, đến năm học 2012-2013 tăng lên 55 học sinh giỏi".

"Tiếng kẻng học tập" ở Nhân Quyền cũng thúc đẩy phong trào khuyến học ở địa phương. Hằng năm, xã tổ chức gặp mặt những dòng họ tiêu biểu và khuyến khích thành lập quỹ khuyến học. Trước năm 1989, xã chỉ có 1 dòng họ khuyến học nhưng đến nay đã có 48 dòng họ khuyến học. Quỹ khuyến học mỗi dòng họ đạt bình quân từ 50-60 triệu đồng, cao nhất hiện nay là dòng họ Đào Đức (ở thôn Đan Loan) với 170 triệu đồng.

LÊ XUYỀN

Nguồn Báo Hải Dương 29/11/2013.